در شهر ولادیقفقاز واقع در قفقاز شمالی در فدراسیون روسیه کنفرانسی در رابطه با تهدیدهای پیش روی فرهنگ ملی برگزار شد. هدف از تشکیل این کنفرانس که «دین و فرهنگ ملی جامعه معاصر با توجه به اوضاع ژئوپولتیک منطقه» نام داشت، بحث و گفتگو حول تهدیدها و چالش­های پیش روی فرهنگ ملی در فرایندهای جهانی سازی و رشد بی­ثباتی نظامی – سیاسی در منطقه بزرگ خاورمیانه، قفقاز بزرگ و همچنین تاثیرات آن بر امنیت ملی فدراسیون روسیه بود.

کلوپ ژئوپولتیک قفقاز با همکاری اداره دینی مسلمانان قفقاز شمالی، کمیسیون اتاق اجتماعی جمهوری در امور میراث فرهنگی و معنوی و همچنین انستیتوی تحقیقات انسانی و اجتماعی اوستیای شمالی برگزار کنندگان این کنفرانس بودند و نمایندگان ارگان­های دولتی، موسسات علمی، سازمان­های اجتماعی، سیاسی، جوانان و دینی و همچنین اصحاب رسانه­ های چاپی و الکترونیکی از شمال اوستیا، چچن و داغستان در برنامه حضور یافتند.

حاضرین ابراز امیدواری کردند که برگزاری چنین برنامه­ هایی به بهبود مناسبات قومی – دینی و دستیابی به ثبات اجتماعی – سیاسی در جمهوری و به طور کل در قفقاز و همچنین تقویت گفتگوها بین حکومت و جامعه مساعدت کند. بحث اختلافات در خاورمیانه و حمایت­های آشکار خارجی از تروریسم بین­المللی و همچنین احتمال بروز و یا تشدید و تحریک درگیری­های قومی مذهبی در منطقه نیز مورد توجه قرار گرفت.

یانا آملین دبیر کنفرانس با اشاره به موضوع فرهنگ دینی و ملی تاکید کرد که این دو موضوع در عمل در اختلاف با هم هستند. توجه بیش از حد به دین و عناصر آن منجر به افراط گرایی می­شود که نمونه آن ار امروز در خاور میانه می­بینیم و توجه بیش از حد به فرهنگ ملی منجر به ملی گرایی افراطی و در برخی موارد شوونیزم می­شود.

سایه انداختن سنت­های ملی بر سایر ابعاد زندگی که در قالب پاسخ به چالش­های فرایند جهانی­سازی بررسی می­شود نیز تا اندازه­ای به گذار منطقی بر اساس نیاز زمان منجر شده و جامعه کم کم به سمت لایه­ های کهنه و حتی قالب­های مصنوعی مذهبی کشیده می­شود.

به اعتقاد وی، تلاش­های اولیه برای حفظ سنت­های گذشته نیز به عقب ماندگی از «کشتی دوران معاصر» انجامیده و انرژی جامعه را به هدر می­دهد که نمونه آن همسایگان نزدیک ما در اوستیا هستند. مشکل مشترک جمهوری­های قفقاز شمالی فقدان طرح­های خلاقانه مختص خود و سیاست راهبردی بلند مدت است. چنین طرحی با چشم دوختن به گذشته تاریخی و یا به وجد آمدن از دستاوردهای ورزشی حاصل نمی­شود، و طرح­های سیاسی کوتاه مدت و ماجراجویانه سیاسی انتخاباتی نیز کاری از پیش نمی­برند.

اسقف ولادی قفقاز و آلان ضمن ارایه توضیحاتی درباره ارتباط بین فرهنگ دینی و ملی خاطر نشان کرد که در منطقه اوستیا هر دو حوزه محدود هستند. پیروان کلیسای ارتدوکس در هر روستا آیین مسیح را به سه پیراشکی روی هم و نوشیدنی الکلی مخصوص اوستیا محدود می­کنند. گفتگو بین ادیان قدمتی چندصد ساله دارد و در واقع عناصر اجتماعی – انسانی این گفتگو اهمیت دارند. بر همین اساس، باید ضمن احترام متقابل به یکدیگر، موتور این گفتگو را با تمرکز بر ابعاد اجتماعی – انسانی آنها به حرکت درآورد. وی از ورزش به عنوان یکی از محورهای بارز کار با جوانان نام برد تا این گروه سنی را از کوچه و خیابان جمع کرده، تعلیم و تربیت کنند.

حاجی مراد گاتسالوف مفتی اوستیای شمالی به موضوع مهمی اشاره کرد. در بین جوانان مسلمان و مسیحی ارتدوکس در اوستیا شایع شده است که هر دو دین با این قوم بیگانه هستند. وی بر نقش مهم کلیسای ارتدوکس در تربیت و روشنفکری مردم اوستیا تاکید کرد. وی ضمن ابراز نگرانی از جریانات ضد دینی (تمام ادیان) در این منطقه خاطرنشان کرد که جامعه بدون فرهنگ دینی، آینده ­ای نخواهد داشت. امروز میراث معنوی جامعه اوستیا در معرض خطرات جدی قرار گرفته است.

تامرلان کامبولوف استاد دانشگاه علوم انسانی اوستیای شمالی نیز ضمن سخرانی بر اصالت سنت­های دینی اشاره کرده و گفت که از دست رفتن اصالت سنت­های دینی به نابودی اصالت قومی و ملی می­انجامد. به همین خاطر این موضوع باید مورد توجه جدی نهادها باشد.

به گفته برخی حاضرین، امروز سطح دانش و اگاهی جوانان اوستیا روند نزولی دارد و رفتارهای خشونت آمیز مبتنی بر باورها و تصورات دینی و سنتی آنها شدت گرفته و به یک جریان فزایند تبدیل شده است. برخی از حاضرین نیز به محتوای تخریب کننده برنامه ­های تلویزیونی فدرال و بیش از همه اخبار و اطلاعات حول منطقه اشاره کرده و تاکید کردند ه این موضوع اتحاد فرهنگی – تمدنی در سراسر روسیه را تهدید می­کند و بایستی در رسانه­های الکترونیکی که به تبلیغ ایدئولوژی­های مخرب و منافی منافع ملی روسی مشغولند، محدودیت­هایی را اعمال کرد.

مفتی حاجی مراد گاتسالوف در پایان گفت که باید به فکر راه­هایی برای اتحاد میان نهادهای دولتی و غیر دولتی و یافتن حلقه آسیب پذیر روابط میان حکومت و جامعه باشیم.

منبع: کلوپ ژئوپولتیک قفقاز

http://www.kavkazgeoclub.ru/content/religioznaya-i-nacionalnaya-kultura-konflikt-ili-soglasie